Dişler insan vücudunun sahip olduğu en dayanıklı organlardandır. Hayatımız boyunca her gün sürekli bize hizmet ederler. Günde ortalama 3 kez yemeklerimizi öğütür, konuşma sırasında sesleri düzgün çıkarmamızı sağlar, sağlıklı olduklarında sosyal yaşamda özgüvenimizi artırırlar. Fakat ne kadar kıymetli olduklarını malesef yeterince korunamayıp zarar gördüklerinde farkederiz.
Diş Çürümesi
Çürük, sağlıklıyken parlak ve kaygan olan diş minesinin, kötü ağız bakımı ve hijyen alışkanları neticesinde sürekli bakteri istilasıyla karşı karşıya kalması sonucu kaçınılmaz olarak ortaya çıkar. Özellikle şekerli, karbonhidratlı ve asitli besinlerin sıkça tüketilmesi, sigara gibi kötü alışkanlıklar ve bunlara eklenen yetersiz günlük bakım çürük için uygun ortamı hazırlar ve sonunda minenin bütünlüğünde küçük bir noktadan başlayarak giderek büyüyen bozulma, zamanla büyük bir soruna dönüşür. Fakat çoğu zaman bariz herhangi bir belirti olmadıkça, başlangıç aşamalarında bu sorunun varlığının farkına varılmaz ve malesef bazen onarılması oldukça güç hasarlar oluşur. Sorunları geç olmadan farketmenin yolu, yılda en az 1-2 kez düzenli diş hekimi kontrolüdür.
Çürük oluşumuna benzer nedenlerle, dişlerin özellikle dişetleriyle birleştiği bölgedeki dişeti ceplerinde biriken bakteri plağı, zamanında farkedilip uzaklaştırılmazsa, bu durum karşımıza sağlıksız görünümlü, kızarık, ödemli, kolayca kanayan dişetleri ve sararmış, kirli görünen dişler olarak çıkar. Fakat bununla da sınırlı kalmaz, geç kalınırsa dişeti rahatsızlığı dişin çevresindeki bağ dokusu ve çene kemiğini de etkileyip, diş kayıpları oluşmasına neden olabilir. Çürük ve dişeti hastalıkları, ağız kokusunun da başlıca etkenlerindendir.
Periyodik Diş Bakımı
Dişlerimizi korumanın en etkili yolu düzenli olarak fırçalamaktır. Diş fırçalama işlemi günde 2-3 kez mutlaka uygulanmalı, ortalama 2 dk sürmelidir. Diş fırçalarken diş-dişeti birleşim bölgesi özellikle fırçalanmalıdır. Amaç diş yüzeyindeki yemek artıklarını ve bakteri plağını uzaklaştırmaktır. Buna ek olarak günde en az bir kez diş ipi kullanılarak dişlerin arayüzleri temizlenmelidir.
Diş fırçalamanın ilk adımı doğru fırça seçimidir. En uygun fırça naylon ve orta sertlikteki fırçalardır. Ağız içinde kolay hareket ettirilmesi ve arka dişlere rahat ulaşabilme açısından fırçanın kafasının fazla büyük olmaması tercih edilir. Diş fırçaları 3-4 ayda bir değiştirilmelidir.
Ağız gargaraları hijyen açısından destekleyici ürünleridir. Sürekli kullanılmaları önerilmez. Diş parlatma tozları içerdikleri aşındırıcı partiküller nedeniyle sakıncalıdır.
Diş Fırçalama Tekniği:
Diş fırçası 45 derecelik açı yapacak biçimde tutulur ve diş eti hizasından başlanarak ağız boşluğuna doğru fırçalamaya başlanır. Dış yüzeylerden başlayan fırçalama sert darbeler halinde değil, yumuşak ve daireler çizecek biçimde, ön dişlerden arka dişlere doğru yapılmalıdır. Sonra dişlerin iç yüzeyleri aynı şekilde fırçalanır. Bu işlemde fırça eğik tutularak, diş etinden ağız boşluğuna doğru hareket ettirilir. Daha sonra dişlerin çiğneme yüzeyleri ileri geri hareketlerle fırçalanır. Son olarak da mutlaka dil yüzeyi arkadan öne doğru süpürme hareketi uygulanarak fırçalanmalıdır.
Sağlıklı diş etleri fırçalama sırasında kanamaz. Eğer diş fırçalama esnasında dişetleriniz kanıyorsa, o bölgede mutlaka diş hekimi müdahalesi gerektiren bir sorun vardır. Dişetiniz kanıyor diye kesinlikle fırçalamayı bırakmayınız. Aksine kanayan yer daha dikkatli ve özenli bir şekilde fırçalanmalıdır.
Diş İpi Kullanımı: Dişlerin birbirine bakan yüzlerini sadece diş fırçası kullanarak etkin şekilde temizlemek mümkün değildir. Arayüz temizliği için günde en az bir kez mutlaka diş ipi kullanılmalıdır.
Diş fırçalarken en sık yapılan hatalar:
- Sadece dişleri fırçalamak, dişetine temas etmeden fırçalamak,
- Sadece ön yüzeyleri fırçalamak, dil-damak tarafını midesi bulandığı için fırçalamamak,
- Çok fazla macun kullanmak. Macun leblebinin yarısı kadar konsa yeterlidir.
- Diş macunu ve ağız gargalarından aşırı fayda beklemek yanlıştır. Asıl olan mekanik temizliktir. Mekanik temizlik sadece diş fırçası ve diş ipi ile mümkündür.
- Aşırı kuvvet uygulayarak fırçalamak uzun dönemde dişeti çekilmesine ve dişte özellikle köşe dişlerde kama şekilde aşınmalara sebep olur.
- Çok uzun süre diş fırçalamak da zararlıdır.
- Daha iyi temizlediği düşüncesi ile diş tozu kullanmak
- Dişeti kanadığı için fırçalamayı bırakmak.